Den Haag, 26 maart 2025 – Nederland staat aan de vooravond van een drastische verslechtering van het openbaar vervoer. Door een forse afname van exploitatiemiddelen dreigen miljoenen reizigers geconfronteerd te worden met minder OV-aanbod en hogere tarieven. Zonder een reparatie van € 335 miljoen betekent dit een verlies van 1,6 miljoen dienstregelingsuren of een tariefstijging van 15-20% voor bus en trein.
Een neerwaartse spiraal voor het OV
Het openbaar vervoer is de ruggengraat van Nederland. Dagelijks vertrouwen miljoenen mensen op een betrouwbare en betaalbare verbinding naar werk, school, zorginstellingen en sociale activiteiten. Door een daling van de Rijksbijdrage met € 225 miljoen en een extra korting van € 110 miljoen dreigt deze essentiële voorziening af te brokkelen.
“We staan op een keerpunt,” waarschuwt OV-NL-voorzitter Hatte van der Woude. “Of we investeren in een goed functionerend OV, of we laten het langzaam aftakelen. De keuze is aan de politiek.”
Twee scenario’s: minder aanbod of hogere tarieven
Als de overheid niet ingrijpt, zijn de gevolgen onvermijdelijk
| Scenario | Gevolgen |
| Minder aanbod | 1,6 miljoen minder dienstregelingsuren, minder bussen, treinen en haltes. |
| Hogere tarieven | OV-kaartjes worden 15-20% duurder, bovenop reguliere indexatie. |
| Combinatie | Zowel minder ritten als duurdere kaartjes, wat leidt tot een vicieuze cirkel van dalende reizigersaantallen. |
Welke regio’s worden het hardst getroffen?
Elke regio in Nederland voelt de pijn van deze bezuinigingen. Dit zijn enkele van de grootste klappen:
| Regio | Verlies in miljoenen (€) | % van totale reizigersopbrengsten |
| Groningen-Drenthe | 11 | 10% |
| Friesland | 8 | 12,5% |
| Gelderland | 14 | 10% |
| Limburg | 10 | 10% |
| Noord-Brabant | 15 | 12,5% |
| Zuid-Holland | 8 | 7,5% |
| Utrecht | 9 | 7,5% |
| NS (landelijk) | 100 | – |
Wat betekent dit voor de reiziger?
- Minder treinen, bussen, trams en metro’s, waardoor voertuigen voller en minder betrouwbaar worden.
- Schrappen van vroege en late ritten, met als gevolg minder bereikbaarheid van scholen, ziekenhuizen en bedrijventerreinen.
- Langere reistijden, omdat haltes verdwijnen en mensen verder moeten lopen of fietsen.
- Meer auto’s op de weg, wat leidt tot meer files, meer vervuiling en hogere maatschappelijke kosten.
Een kantelpunt: investeer of laat het OV afbrokkelen
De reizigersgroei in het OV blijft steken op 90% van het niveau van 2019. De huidige bezuinigingen dreigen deze groei verder te belemmeren en zetten Nederland op een koers richting meer autoverkeer, meer vervoerarmoede en hogere uitstoot.
“Dit is niet alleen een probleem voor OV-gebruikers,” zegt Hatte van der Woude. “Het raakt de hele samenleving: van bedrijven die afhankelijk zijn van werknemers tot scholieren die hun school niet meer kunnen bereiken.”
De politiek moet nu in actie komen. De besluitvorming over de OV-budgetten voor 2026 en verder vindt plaats na de zomer van 2025. Er is nog tijd om deze afbraak te stoppen – maar niet veel.